Η διαδικασία επιστροφής σε μια λειτουργούσα αγορά εργασίας συνεχίζεται με την έκδοση της υπ’ αριθμ. οικ. 17788/346/8.5.20 ΚΥΑ των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας-Κοινωνικών Υποθέσεων που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ τ. Α’ 1779/10.5.20. Η συγκεκριμένη ΚΥΑ είναι εκτελεστική της από 1.5.20 ΠΝΠ (ΦΕΚ τ. A’ 90/01.05.2020), η οποία είχε σαν αντικείμενο, μεταξύ άλλων, τις εργασιακές σχέσεις.
Η ανάλυσης της συγκεκριμένης ΠΝΠ μας είχε απασχολήσει σε προηγούμενο άρθρο μας (Κορωνοϊός και εργασία: ο μακρύς δρόμος της επιστροφής στην κανονικότητα).
Ήρθε η ώρα να δούμε, συμπληρωματικά (με όσα στο συγκεκριμένο άρθρο αναφέραμε), και τις λεπτομέρειες της εφαρμογής της.
Οι κατηγορίες των επιχειρήσεων που καταλαμβάνει η συγκεκριμένη ΚΥΑ είναι δύο:
Α. Εκείνες που δεν θα επαναλειτουργήσουν, με εντολή Δημόσιας Αρχής, κατά το μήνα Μάιο 2020 και
Β. Εκείνες που έχουν χαρακτηριστεί ως πληττόμενες και έχουν θέσει σε αναστολή συμβάσεις εργασίας μέρους ή του συνόλου του προσωπικού τους. Επίσης κι εκείνες που επαναλειτουργούν μετά την άρση της αναστολής λειτουργίας τους με εντολή Δημόσιας Αρχής.
Αναλυτικότερα για τις επιμέρους κατηγορίες επιχειρήσεων (και συμπληρωματικά με όσα στο ανωτέρω, προγενέστερο, άρθρο μας αναφέραμε):
Α. Επιχειρήσεις που δεν θα επαναλειτουργήσουν με εντολή δημόσιας αρχής κατά το μήνα Μάιο 2020.
Ερώτημα 1ο: Δικαιούνται οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις να προβούν σε απολύσεις;
ΟΧΙ.
Τίθεται ρητή απαγόρευση καταγγελίας των συμβάσεων εργασίας του προσωπικού τους για όσο χρόνο διατηρείται η αναστολή της δραστηριότητάς τους με εντολή Δημόσιας Αρχής. Περιττή μάλλον η συγκεκριμένη διάταξη καθώς η σχετική απαγόρευση είχε τεθεί, ήδη, από το άρθρο 11 παρ.1 της από 20.3.2020 ΠΝΠ
Ερώτημα 2ο: Ποιο είναι το ποσό της αποζημίωσης ειδικού σκοπού που δικαιούνται οι εργαζόμενοι που συνεχίζουν να τελούν σε αναστολή και τον (τρέχοντα) Μάιο; Με ποια διαδικασία και σε ποιο χρόνο θα τη λάβουν;
Η αποζημίωση ειδικού σκοπού για τους συγκεκριμένους εργαζομένους προσδιορίζεται στο ποσό των 534€ για τον μήνα Μάιο 2020.
Οι επιχειρήσεις-εργοδότες τους υποχρεούνται να προβούν στις σχετικές Υπεύθυνες Δηλώσεις στο Εργάνη από 18.5.20 έως 31.5.20. Τις Υπεύθυνες Δηλώσεις αυτές υποχρεούνται να τις γνωστοποιήσουν στους εργαζόμενους τους.
Δεν απαιτείται (επαν)υποβολή Υπευθύνου Δηλώσεως από τους εν λόγω εργαζόμενους. Θα υποβάλουν όμως όταν, κατ’ εξαίρεση, επιλέξουν να τροποποιήσουν τα στοιχεία του τραπεζικού τους λογαριασμού ή τα στοιχεία της μίσθωσης κατοικίας τους. Στην περίπτωση αυτή οπότε θα πρέπει να υποβάλουν τη σχετική Υπεύθυνη Δήλωση από 19.5 έως και 1.6.20.
Η καταβολή της αποζημίωσης ειδικού σκοπού για τον Μάιο θα λάβει χώρα από 5.6 έως 10.6.20
Β. Επιχειρήσεις που είναι πληττόμενες και έχουν θέσει σε αναστολή συμβάσεις εργασίας μέρους ή όλου του προσωπικού τους καθώς και επιχειρήσεις που επαναλειτουργούν μετά την άρση της αναστολής λειτουργίας τους με εντολή Δημόσιας Αρχής
Ερώτημα 3ο: Πόσων εργαζομένων μπορεί να παραταθεί η αναστολή της σύμβασης εργασίας τους για τον μήνα Μάιο;
Ο κανόνας: Το 60% όσων ήδη βρίσκονται σε αναστολή-κατ’ανώτατο όριο.
Η εξαίρεση: Εξαιρείται μια σειρά επιχειρήσεων που εντάσσονται σε συγκεκριμένους ΚΑΔ (οι οποίοι εκτίθενται σε Παράρτημα στην ανωτέρω ΚΥΑ) οι οποίες θα μπορούν να προβαίνουν σε παράταση της αναστολής των συμβάσεων εργασίας για μεγαλύτερο ποσοστό εργαζομένων.
Σημείωση (1): Εάν η επιχείρηση έχει έναν μόνο εργαζόμενο του οποίου η σύμβαση είχε τεθεί σε αναστολή τότε είναι επιτρεπτή η παράταση της αναστολής της.
Σημείωση (2): Εάν κατά τον υπολογισμό του ως άνω ποσοστού του 60% προκύπτει δεκαδικός αριθμό ίσος ή μεγαλύτερος από το 0,5 γίνεται στρογγυλοποίηση προς τα πάνω.
Ερώτημα 4ο: Μπορεί ο εργοδότης να θέσει σε αναστολή τον Μάιο κάποιον εργαζόμενο που δεν είχε θέσει έως τώρα σε αναστολή;
ΟΧΙ.
Ο κανόνας: Οι εργοδότες δεν μπορούν να θέσουν σε αναστολή συμβάσεις εργασίας που δεν έχουν τεθεί σε αναστολή έως τις 10/5
Η εξαίρεση: Οι επιχειρήσεις που έχουν τον ΚΑΔ 86.10 (:Νοσοκομειακές Δραστηριότητες)
Ερώτημα 5ο: Υποχρεούται ο εργοδότης να παρατείνει ταυτόχρονα την αναστολή όλων μαζί των συμβάσεων εργασίας του προσωπικού του;
ΟΧΙ.
Η παράταση της αναστολής μπορεί να εφαρμόζεται και σταδιακά. Επίσης για διαφορετικό αριθμό εργαζομένων κάθε φορά.
Σημείωση: Ο χρόνος παράτασης της αναστολής εξαρτάται από τον χρόνο που λήγει η καθεμιά αναστολή.
Ερώτημα 6ο: Ποια (σημαντική) υποχρέωση βαρύνει επιχειρήσεις που παρατείνουν την αναστολή συμβάσεων εργασίας τους;
Η υποχρέωση διατήρησης των θέσεων και συμβάσεων εργασίας: Οι επιχειρήσεις που παρατείνουν την αναστολή των συμβάσεων εργασίας έως 31.5.20 έχουν υποχρέωση να διατηρήσουν για 45, ακόμα, ημέρες (από το πέρας της αναστολής) τον ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας. Υποχρεούνται, ταυτόχρονα, να διατηρήσουν και το ίδιο είδος σύμβασης εργασίας (πλήρους απασχόλησης, μερικής απασχόλησης ή εκ περιτροπής εργασία).
Σημαντικό: Δεν συμπεριλαμβάνονται στον «ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας» οι οικειοθελώς αποχωρούντες, οι αποχωρούντες λόγω συνταξιοδότησης και οι εργαζόμενοι με συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου, οι οποίες λήγουν κατά το διάστημα των ως άνω 45 ημερών.
Η διαφοροποίηση με τα μέχρι τώρα ισχύοντα: Από την ανωτέρω υποχρέωση προκύπτει διαφοροποίηση σε σχέση με όσα προγενέστερη ΚΥΑ [12998/232/23-3-2020 ΚΥΑ (ΦΕΚ Β’ 1078/28-3-2020)] καθόριζε, για το ίδιο ζήτημα, όσον αφορά τις επιχειρήσεις που θέτουν σε αναστολή συμβάσεις εργασίας. Η συγκεκριμένη ΚΥΑ όριζε πως η υποχρέωση διατήρησης ίδιου αριθμού θέσεων εργασίας σημαίνει (άρθρο 1 παρ.5) : «τους ίδιους εργαζόμενους και με τους ίδιους όρους εργασίας ….»). Συνεπώς από την αντίστιξη των δύο διατάξεων (της ως άνω, από 23.3.20 ΚΥΑ και της πρόσφατης από 8.5.20 ΚΥΑ) φαίνεται να προκύπτει ότι οι επιχειρήσεις που θα επιλέξουν να παρατείνουν την αναστολή των συμβάσεων εργασίας των εργαζομένων τους για τον μήνα Μάιο (σε αντίθεση με τις επιχειρήσεις οι οποίες δεν θα επιλέξουν την παράταση της αναστολής):
(α) δεν θα υποχρεούνται να διατηρήσουν τους ίδιους εργαζόμενους αλλά μόνο τον ίδιο αριθμό εργαζομένων και
(β) δεν θα υποχρεούνται να διατηρήσουν γενικά τους ίδιους όρους σύμβασης εργασίας των εργαζομένων τους αλλά μόνο το ίδιο είδος σύμβασης εργασίας (πλήρη, μερική ή εκ περιτροπής απασχόληση).
Συμβαίνει, με άλλα λόγια, το εξής παράδοξο: Οι επιχειρήσεις οι οποίες δεν θα επιλέξουν την παράταση, για τον μήνα Μάιο, της αναστολής συμβάσεων εργασίας εργαζομένων τους βρίσκονται σε δυσμενέστερη, νομικά, θέση έναντι εκείνων που θα επιλέξουν μια τέτοια παράταση(!)
Ερώτημα 7ο: Η δυνατότητα παράτασης της αναστολής ισχύει και για τις συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου;
ΝΑΙ.
Είναι δυνατή η παράταση της αναστολής των συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου
Σημείωση: Μετά το πέρας του χρονικού διαστήματος της παράτασης της αναστολής η σύμβαση συνεχίζεται για τον συμφωνηθέντα χρόνου που υπολείπεται.
Ερώτημα 8ο: Υπάρχει η δυνατότητα οριστικής ανάκλησης της αναστολής συμβάσεων εργασίας; Και υπό ποιους όρους;
Περιεχόμενο της δυνατότητας: Οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις δικαιούνται να προχωρήσουν σε οριστική ανάκληση της αναστολής τουλάχιστον του 40% των συμβάσεων των εργαζομένων που έχουν τεθεί σε αναστολή.
Επιχειρήσεις που αφορά: Εκείνες που επαναλειτουργούν τον Μάιο με απόφαση δημόσιας αρχής. Επίσης τις πληττόμενες, βάσει ΚΑΔ, επιχειρήσεις που είχαν θέσει σε αναστολή μέρος ή το σύνολο των συμβάσεων των εργαζομένων τους (όχι όμως και εκείνες για τις οποίες συνεχίζεται η αναστολή λειτουργίας με εντολή δημόσιας αρχής).
Εξαιρετέες επιχειρήσεις: Εκείνες που ανήκουν σε συγκεκριμένους ΚΑΔ (που αναφέρονται στο Παράρτημα της ανωτέρω ΚΥΑ). Οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις δικαιούνται να προβαίνουν σε ανάκληση της αναστολής κατά ποσοστό μικρότερο του 40% ποσοστό.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ: Για όσους εργαζόμενους ανακαλείται η αναστολή των συμβάσεων εργασίας τους μπορούν να εφαρμοστούν τα μέτρα του Προσωπικού Ασφαλούς Λειτουργίας και της Μεταφοράς Προσωπικού σε Επιχειρήσεις του ίδιου Ομίλου (άρθρα 9 και 10 της από 20.3.2020 ΠΝΠ)
Σημειώνεται πως, όσον αφορά το μέτρο του Προσωπικού Ασφαλούς Λειτουργίας, για τον υπολογισμού του απαιτούμενου 50% του προσωπικού της επιχείρησης, λαμβάνεται υπόψη ο αριθμός των εργαζομένων των οποίων ανακλήθηκε η αναστολή των συμβάσεων εργασίας τους.
Ερώτημα 9ο: Πώς υπολογίζεται το ποσό της αποζημίωσης ειδικού σκοπού που δικαιούνται οι εργαζόμενοι που παρατείνεται η αναστολή τους για το μήνα Μάιο 2020;
Οι συγκεκριμένοι εργαζόμενοι δικαιούνται αποζημίωση ειδικού σκοπού κατ’ αναλογία των ημερών παράτασης της αναστολής των συμβάσεών τους (534€ για 30 ημέρες).
Ερώτημα 10ο: Έως πότε πρέπει να υποβάλλουν στο ΠΣ Εργάνη οι Επιχειρήσεις τις Υπεύθυνες Δηλώσεις για την λήψη της αποζημίωσης ειδικού σκοπού από τους εργαζομένους τους;
Οι ανωτέρω επιχειρήσεις έχουν υποχρέωση να υποβάλλουν από 1.6.20 έως 7.6.20 στο ΕΡΓΑΝΗ τις Υπεύθυνες Δηλώσεις τους με τα απαραίτητα στοιχεία για την λήψη της αποζημίωσης ειδικού σκοπού από τους εργαζόμενούς τους που παρατείνεται η αναστολή της σύμβασης εργασίας τους. Τις Υπεύθυνες Δηλώσεις αυτές υποχρεούνται να τις γνωστοποιήσουν στους εργαζόμενους τους.
Δεν απαιτείται (επαν)υποβολή Υπευθύνου Δηλώσεως από τους εν λόγω εργαζόμενους. Θα υποβάλουν όμως όταν, κατ’ εξαίρεση, επιλέξουν να τροποποιήσουν τα στοιχεία του τραπεζικού τους λογαριασμού ή τα στοιχεία της μίσθωσης κατοικίας τους.
Η καταβολή της αποζημίωσης ειδικού σκοπού θα λάβει χώρα από 10.6 έως 12.6.20
Στο εισαγωγικά αναφερόμενο άρθρο μας είχαμε επισημάνει πως η από 1.5.20 ΠΝΠ προανήγγειλε (ανακριβώς) την επάνοδο «στην κοινωνική και οικονομική κανονικότητα». Η εκτελεστική της ΚΥΑ προσεγγίζει με περισσότερο ρεαλισμό το όλο θέμα. Στοχεύει, κατά δήλωση, στην «σταδιακή επαναλειτουργία της αγοράς εργασίας».
Κι είναι αλήθεια, πράγματι, ότι προς τη συγκεκριμένη, ορθή, κατεύθυνση κινείται.
Η ανεργία όμως δεν πιθανολογείται ότι θα ανακοπεί με τέτοια μέτρα. Χρειάζονται νέα, περισσότερο δραστικά. Η υποβοήθηση των ευέλικτων μορφών απασχόλησης και η διευθέτηση του χρόνου εργασίας μοιάζουν μονόδρομος.
Ας παρακολουθήσουμε τις εξελίξεις.
Σημαντικό όμως είναι να μην απωλέσουμε την παρούσα, σήμερα, ευκαιρία.-
Σταύρος Κουμεντάκης
Managing Partner
Η πληροφόρηση που εμπεριέχεται στο παρόν άρθρο δεν συνιστά (ούτε και έχει σκοπό να αποτελέσει) νομική συμβουλή. Μια τέτοια νομική συμβουλή είναι δυνατό να παρασχεθεί μόνον από αρμόδιο δικηγόρο ο οποίος θα λάβει υπόψη του το σύνολο των δεδομένων που θα του εκθέσετε για την υπόθεσή σας. Αναλυτικά.