Γενική Συνέλευση ΑΕ: Δημοσίευση Πρόσκλησης (άρ. 122 ν. 4548/2028). Η Γενική Συνέλευση, το ανώτατο όργανο της ΑΕ, διέπεται από συγκεκριμένες νομοθετικές προβλέψεις. Σε προηγούμενη αρθρογραφία μας, μας απασχόλησε η πρόσκληση μέσω της οποίας λαμβάνει χώρα η σύγκληση της Γενικής Συνέλευσης. Εδώ θα μας απασχολήσει μια σημαντική υποχρέωση που απορρέει από τον νόμο: εκείνη της δημοσίευσης της εν λόγω πρόσκλησης, προκειμένου να ενημερωθούν η μέτοχοι για τη συμμετοχή τους. Η δυνατότητα, επίσης, της ΑΕ (και του καταστατικού της) να επιλέγει επιπλέον τρόπους δημοσίευσης της πρόσκλησης ή σχετικής ενημέρωσης των μετόχων (άρ. 122).
Δημοσίευση Πρόσκλησης: Η Σημασία Της
Ο νομοθέτης προβαίνει σε συγκεκριμένες προβλέψεις ως προς την προθεσμία και τον τρόπο δημοσίευσης της πρόσκλησης ΓΣ ανάλογα αν πρόκειται για εταιρείες εισηγμένες ή μη (βλ. σχετικά Αιτ. Έκθεση ν. 4548/2018 επί του άρ. 122). Αποσκοπεί, μέσω αυτών, στην προστασία των δικαιωμάτων των μετόχων (ιδίως εκείνων της μειοψηφίας), στην έγκαιρη ενημέρωσή τους επί των θεμάτων της ημερήσιας διάταξης της, στην κατάλληλη, σχετική, προετοιμασία τους και, τέλος, στην άσκηση των συναφών δικαιωμάτων τους.
Οι διατάξεις του νόμου για την τήρηση συγκεκριμένων προθεσμιών και διατυπώσεων δημοσιότητας είναι, δεδομένης της σημασίας τους, αναγκαστικού δικαίου. Είναι, ως εκ τούτου, ισχυρή καταστατική πρόβλεψη για διεύρυνση όχι όμως και περιορισμό τους.
Προθεσμία Δημοσίευσης
Όπως προβλέπει ρητά ο ν. 4548/2018 (και προέβλεπε αντίστοιχα ο κ.ν. 2190/1920 –άρ. 26 §1), η πρόσκληση της ΓΣ πρέπει να δημοσιεύεται είκοσι τουλάχιστον πλήρεις ημέρες πριν από την ημέρα της συνεδρίασης (άρ. 122 §1). Επομένως, η ημέρα της δημοσίευσης της πρόσκλησης και η ημέρα της συνεδρίασης της ΓΣ δεν προσμετρώνται στις εν λόγω, είκοσι/πλήρεις, ημέρες. Τα ίδια ισχύουν και για τις εισηγμένες ΑΕ, οι οποίες φέρουν την πρόσθετη υποχρέωση να δημοσιεύουν (προ 20ημέρου επίσης) τη σχετική πρόσκληση και στον διαδικτυακό τους τόπο.
Δεδομένου του αναγκαστικού, κατά τα προαναφερθέντα, χαρακτήρα των σχετικών διατάξεων, τυχόν καταστατική σύντμηση της ως άνω προθεσμίας δεν είναι επιτρεπτή. Επιτρεπτή είναι, αντίθετα, η επιμήκυνσή της μέσω σχετικής καταστατικής πρόβλεψης. Τούτο, όμως, εφόσον δεν καταλήγει υπερβολικά μακρά-οπότε και θα θεωρείται ως μη αναγραφείσα.
Επαναληπτική ΓΣ
Από την ως άνω πρόβλεψη για την 20ήμερη προθεσμία δημοσίευσης της πρόσκλησης, ρητά εξαιρούνται οι επαναληπτικές ΓΣ. Για τις τελευταίες, η αντίστοιχη προθεσμία για δημοσίευση της πρόσκλησης είναι δεκαήμερη. Σημειώνεται, μάλιστα, ότι νεότερη πρόσκληση δεν απαιτείται όταν στην αρχική πρόσκληση είχε ήδη ορισθεί ο τόπος και ο χρόνος της επαναληπτικής συνεδρίασης. Προϋπόθεση, όμως, είναι να μεσολαβούν πέντε (5) τουλάχιστον ημέρες ανάμεσα στη ματαιωθείσα συνεδρίαση και την επαναληπτική όμοια (άρ. 134 §§ 2 και 4).
Προσθήκη Θεμάτων Ημερήσιας Διάταξης Με Αίτημα Μειοψηφίας
Μεταξύ των δικαιωμάτων της μειοψηφίας των μετόχων συγκαταλέγεται και η δυνατότητά τους να ζητήσουν την προσθήκη θεμάτων στην ημερήσια διάταξη ΓΣ (141 §2). Με αίτηση, συγκεκριμένα, μετόχων που εκπροσωπούν το 1/20 του καταβεβλημένου κεφαλαίου, το ΔΣ υποχρεούται να εγγράψει στην ημερήσια διάταξη ΓΣ, που έχει ήδη συγκληθεί, πρόσθετα θέματα. Αναγκαία προϋπόθεση, όμως, είναι να περιέλθει η σχετική αίτηση στο ΔΣ δεκαπέντε (15) τουλάχιστον ημέρες πριν από τη συνεδρίαση της ΓΣ.
Προκύπτει, βέβαια-στην περίπτωση αυτή, ως ανέφικτη η προ 20ημέρου δημοσίευση της σχετικής πρόσκλησης. Η σχετική προθεσμία μειώνεται, τότε, στις επτά, τουλάχιστον, ημέρες πριν τη ΓΣ (αρ. 122). Ειδικά για τις εισηγμένες ανέρχεται σε δεκατρείς ημέρες.
Σε κάθε περίπτωση (:εισηγμένων και μη εταιρειών) μη δημοσίευσης των εν λόγω, πρόσθετων, θεμάτων, οι αιτούντες μέτοχοι δικαιούνται να ζητήσουν την αναβολή της ΓΣ και να προβούν οι ίδιοι σ’ αυτή (τη δημοσίευση) με δαπάνες της εταιρείας. Εφόσον, και παρά τη μη δημοσίευση της πρόσθετης πρόσκλησης, παρίσταται και δεν αντιλέγει το σύνολο των μετόχων η συζήτηση και λήψη αποφάσεων επ’ αυτών θα είναι έγκυρη. Σε διαφορετική, εντούτοις, περίπτωση, η όποια σχετική απόφαση θα είναι ακυρώσιμη (άρ. 137).
Τρόπος Δημοσιότητας
Η πρόσκληση της ΓΣ δημοσιεύεται με την καταχώρισή της, προ εικοσαημέρου, στην μερίδα της ΑΕ στο Γ.Ε.ΜΗ. (άρ. 122 §2 εδ. α΄). Η (παλαιότερη) υποχρέωση υποβολής της πρόσκλησης της ΓΣ στη Διοίκηση έχει καταργηθεί-ως στερούμενη νοήματος. Και τούτο καθώς οι μεν μέτοχοι λαμβάνουν εύκολα και αποτελεσματικά πλέον τη σχετική πληροφόρηση, η δε Διοίκηση δεν έχει, ούτως ή άλλως, δυνατότητα παράστασης στη ΓΣ (βλ. σχετικά Αιτ. Έκθεση ν. 4548/2018 επί του άρ. 122). Αντίστοιχα και η υποχρέωση δημοσίευσης της πρόσκλησης σε τοπικής και εθνικής εμβέλειας εφημερίδων που όχι μόνον δεν αποτελούν, πλέον, μέσο βασικής ενημέρωσης αλλά και απολύτως περιορισμένη έχει καταστεί η αναγνωσιμότητά τους.
…Ως Προς Τις Εισηγμένες ΑΕ
Οι ΑΕ με μετοχές εισηγμένες σε οργανωμένη αγορά, υποχρεούνται από τον νόμο, σε πρόσθετες διατυπώσεις δημοσιότητας-εκτός από τη δημοσίευση της πρόσκλησης στο Γ.Ε.ΜΗ.: Να δημοσιεύουν, όπως ήδη αναφέρθηκε, εντός της προαναφερόμενης 20ήμερης προθεσμίας, το πλήρες κείμενο της πρόσκλησης σε ΓΣ στον διαδικτυακό τόπο της εταιρείας. Επίσης, και μέσα στην ίδια προθεσμία του προηγουμένου εδαφίου, το κείμενο αυτό πρέπει να δημοσιοποιείται, με τρόπο που διασφαλίζει την ταχεία και χωρίς διακρίσεις πρόσβαση σε αυτήν, με μέσα που κατά την κρίση του ΔΣ θεωρούνται ευλόγως αξιόπιστα-για την αποτελεσματική διάχυση των πληροφοριών στο επενδυτικό κοινό. Ως τέτοια προβλέπονται τα έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης με εθνική και πανευρωπαϊκή εμβέλεια.
Εκ περισσού, πάντως, σημειώνεται ότι η ΑΕ δεν μπορεί να επιβάλει στους μετόχους ειδική χρέωση για τη δημοσιοποίηση της πρόσκλησης για σύγκληση της ΓΣ με οποιονδήποτε από τους προαναφερθέντες τρόπους (άρ. 122 §3).
Καταστατικές Υποχρεώσεις Δημοσιότητας
Το καταστατικό είναι δυνατό να προσθέσει (μόνον) στις κατά τα άνω διατυπώσεις δημοσιότητας και ενημέρωσης των μετόχων και όχι να αποκλείσει την υποχρέωση δημοσίευσης στο Γ.Ε.ΜΗ. Το καταστατικό, στο πλαίσιο αυτό, είναι δυνατό, να προβλέπει την υποχρέωση της εταιρείας να ενημερώσει τους μετόχους για την καταχώριση της πρόσκλησης και με άλλους τρόπους. Να προβλέπει, επίσης, πρόσθετη διαδικασία ενημέρωσης ή και επιπλέον τρόπους δημοσίευσης της πρόσκλησης ή αποστολής της στους μετόχους (άρ. 122 §2 εδ. β΄).
Οι πρόσθετες καταστατικές υποχρεώσεις ενημέρωσης των μετόχων για την εκάστοτε επικείμενη ΓΣ ή/και δημοσιότητας της πρόσκλησης αποσκοπούν, αυτονοήτως, στην προστασία τους (ιδίως, κατά τα προαναφερθέντα, των μετόχων μειοψηφίας). Ειδικότερα, στην εξασφάλιση της βέλτιστης προετοιμασίας τους, προκειμένου όχι μόνον να ενημερωθούν αλλά και να έχουν τη δυνατότητα να ασκήσουν τα σχετικά με τη ΓΣ δικαιώματά τους.
Ο νόμος δεν προσδιορίζει το περιεχόμενο των σχετικών, δυνητικών-πρόσθετων, διατυπώσεων δημοσιότητας και ενημέρωσης των μετόχων˙ επαφίενται στη διακριτική ευχέρεια της ΑΕ. Ενδέχεται, λ.χ. η δημοσιευτέα στο Γ.Ε.ΜΗ. πρόσκληση να οφείλει, καταστατικά, να αποσταλεί στους μετόχους μέσω μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail) ή συστημένης επιστολής. Εναλλακτικά ή επιπρόσθετα (μολονότι, πλέον-κατά τα άνω, παρωχημένο) να δημοσιευτεί σε εφημερίδα τοπικής ή σε εθνικό επίπεδο κυκλοφορίας.
Αναφορικά με τους πρόσθετους αυτούς τρόπους ενημέρωσης των μετόχων, είναι ευθύνη τους να διατηρούν επικαιροποιημένα τα στοιχεία επικοινωνίας, τα οποία έχουν γνωστοποιήσει στην ΑΕ (λ.χ. το e-mail τους, εάν το καταστατικό προβλέπει πως η πρόσκληση σε ΓΣ πρέπει να αποστέλλεται στους μετόχους και με e-mail). Όταν από υπαιτιότητα της ΑΕ, τυχόν υποχρεωτική ενημέρωση των μετόχων ή παραλαβή της εν λόγω πρόσκλησης ματαιωθεί εξαιτίας λανθασμένης καταχώρισης των εν λόγω στοιχείων, η απόφαση που λαμβάνει η αντίστοιχη ΓΣ πάσχει ακυρότητας (άρ. 138 -διότι η πρόσκληση δεν θα έχει δημοσιευτεί σύμφωνα με το καταστατικό).
Την ΑΕ βαρύνει η απόδειξη της τήρησης των πρόσθετων καταστατικών διατυπώσεων για την ενημέρωση των μετόχων ή τη δημοσίευση της πρόσκλησης (άρ. 122 §2 εδ. γ΄). Πρακτικά κρίσιμη, ως εκ τούτου, αξιολογείται η (εμπρόθεσμη) υιοθέτηση καταστατικής πρόβλεψης για τον τρόπο επιβεβαίωσης της αποστολής ή/και της λήψης της πρόσκλησης από τους μετόχους.
Τέλος, εφόσον συγκεκριμένη ΑΕ, κατά τρόπο πάγιο, υιοθετεί κάποιον πρόσθετο τρόπο ενημέρωσης ή δημοσιότητας, που δεν προβλέπεται στο καταστατικό, οφείλει να διατηρεί την πλήρωσή του. Άλλως, εφόσον τούτος δεν τηρηθεί, σε συγκεκριμένη περίπτωση, η σχετική παράλειψη αυτή της ΑΕ υπόκειται σε έλεγχο καταχρηστικότητας (υπό το πρίσμα του άρ. 281 ΑΚ).
Δικαίωμα Μετόχου Σε Ατομική Πληροφόρηση
Οι ανωτέρω, πρόσθετες, διατυπώσεις ενημέρωσης ή/και δημοσιότητας (πρέπει, όμως, να) διακρίνονται από το ατομικό δικαίωμα καθενός μετόχου να ζητεί ατομική πληροφόρηση σχετικά με τη σύγκληση επικείμενης ΓΣ.
Συγκεκριμένα, κάθε μέτοχος με μετοχές μη εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά έχει το δικαίωμα να ζητήσει από την ΑΕ, στην οποία συμμετέχει, να του αποστέλλει με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ατομική πληροφόρηση για επικείμενες ΓΣ-τουλάχιστον δέκα (10) ημέρες πριν από την ημέρα της συνεδρίασης (άρ. 122 §4).
Η ανάγκη διάκρισης του σχετικού ατομικού δικαιώματος με τυχόν αντίστοιχη καταστατική πρόβλεψη για την ενημέρωση των μετόχων, μέσω e-mail, καθίσταται εμφανής δεδομένων (και) των διαφορετικών, κατά περίπτωση, εννόμων συνεπειών. Στην πρώτη περίπτωση (:άσκηση ατομικού δικαιώματος μετόχου), εάν η ΑΕ δεν αποστείλει e-mail, ο μέτοχος θα έχει αξίωση αποζημίωσης κατά τις γενικές διατάξεις. Προβλέπεται, δε, ρητά ότι ακόλουθη απόφαση της ΓΣ δεν δύναται να ακυρωθεί (ως ακυρώσιμη -άρ. 137 §5 περ. ε΄). Στη δεύτερη περίπτωση (:ύπαρξη καταστατικής υποχρέωσης), σχετική παράλειψη από πλευράς της ΑΕ επιφέρει ακυρότητα των αποφάσεων της σχετικής ΓΣ (Άρ. 138 §2).
Η έγκαιρη ενημέρωση των μετόχων ΑΕ. όσον αφορά επικείμενη ΓΣ της τελευταίας, καθίσταται απολύτως αναγκαία για τη διασφάλιση της συμμετοχής τους αλλά και την άσκηση των δικαιωμάτων που ο νόμος τους αναγνωρίζει. Διασφαλίζονται, από τον νόμο-στο πλαίσιο αυτό, τα ελάχιστα όσον αφορά τη δημοσιότητα της σχετικής πρόσκλησης. Ο μέτοχος δικαιούται, σε κάθε περίπτωση, να αξιώσει προσωπική (μέσω email) ενημέρωσή του. Είναι όμως δυνατό και το καταστατικό, να προβλέπει πρόσθετες διατυπώσεις σχετικής, με το θέμα, δημοσιότητας και ενημέρωσης των μετόχων μειοψηφίας. Τα συμφέροντα είναι, πάντοτε, αντικρουόμενα: Οι πλειοψηφούντες αδιαφορούν για τη συμμετοχή των μετόχων μειοψηφίας στις ΓΣ της ΑΕ. Για τους τελευταίους, αντίθετα, είναι, κάποιες φορές, θέμα μείζονος σημασίας να συμμετάσχουν και να αντιλέξουν: το καταστατικό και ο νόμος είναι, μόνον, δυνατό να τους προστατεύσουν.-
Γράφει ο Σταύρος Κουμεντάκης Managing Partner Koumentakis and Associates Law Firm
Σημ.: Το άρθρο Γενική Συνέλευση ΑΕ: Δημοσίευση Πρόσκλησης αποτελεί τμήμα ευρύτερης ενότητας αρθρογραφίας της Δικηγορικής μας Εταιρείας για τις ΑΕ. Περισσότερα σχετικά άρθρα μπορείτε να διαβάσετε στις ενότητες «Γενική Συνέλευση ΑΕ» και «Νόμος 4548/2018 Ανώνυμες Εταιρείες». Στις ενότητες αυτές επιχειρούμε την ανάλυση, άρθρο προς άρθρο-με business view, πάντα, προσέγγιση, του νόμου για τις ΑΕ και για τη Γενική Συνέλευση
Η πληροφόρηση που εμπεριέχεται στο παρόν άρθρο δεν συνιστά (ούτε και έχει σκοπό να αποτελέσει) νομική συμβουλή. Μια τέτοια νομική συμβουλή είναι δυνατό να παρασχεθεί μόνον από αρμόδιο δικηγόρο ο οποίος θα λάβει υπόψη του το σύνολο των δεδομένων που θα του εκθέσετε για την υπόθεσή σας. Διαβάστε περισσότερα περί Αποποίηση ευθύνης